Ўзбек адабиёти ихлосмандларига «Уч оғайни» ва «Ғарбий фронтда ўзгариш йўқ» (Низом Комил таржималари) романлари билан яхши таниш бўлган Эрих Мария Ремарк йигирманчи асрнинг энг машҳур ва асарлари кўп ўқиладиган ёзувчиларидан биридир. «Зафар дарвозаси» (1946), «Ҳаёт учқуни» (1952), «Ҳаёт-мамот палласи» (1954), «Қора ҳайкал» (1956), «Осмон севишни билмайди» (1961), «Жаннатдаги соялар» (1971) каби романлар муаллифи.Адибнинг сиз азиз китобхонларга тақдим этилаётган «Лиссабондаги тун» романида мусофирчиликдаги хор-у зорликлар, фашизм, зулм ва икки қалб ўртасидаги сўнмас муҳаббат, садоқат каби мавзулар кўтарилган.

Инглиз фантаст ёзувчиси Ҳерберт Уеллс номи китобхонларга яхши таниш. Унинг "Вақт машинаси", "Кўринмас одам" номли қиссалари жаҳон адабиёти дурдоналари қаторида туради. «Доктор Моро ороли» адибнинг учинчи машҳур қиссаси. Мазкур асарда табиат қонунларига қарши бориб, инсон ва ҳайвонни жарроҳлик йўли билан бирлаштириш орқали янги бир махлуқ яратишга аҳд қилган ёвуз олимнинг фожиаси бутун даҳшати билан ўз ифодасини топган. Ёзувчи ушбу асар орқали табиат мувозанатига қарши бориш охир-оқибат унинг ижрочиларини оғир фожиага етаклашини рўйи рост кўрсатиб беради. Шунингдек, асарда инсон матонати, унинг ҳар қандай мураккаб вазиятдан ҳам ўз идроки орқали йўл топиб чиқиб кета олиши мумкинлиги, қийинчиликларга дарров енгилмасдан, курашувчан бўлиш кераклиги асар қаҳрамони Прендик мисолида акс эттирилади. Асарни мутолаа қилиш давомида қаҳрамоннинг ғаройиб саргузаштлари ўқувчини алоҳида қизиқтирса, унинг йиртқичларга ем бўлиб кетмаслик, одамлар орасига қайтиш учун тортган заҳматлари айнан инсон салоҳиятини намоён этади.